DE ZONE

In 2011 maakte ik de theatrale installatie Sweet Dreams voor Oerol en Over het IJ festival; de eerste voorstelling in Nederland die van zonsondergang tot zonsopgang duurde en waarbij het publiek in bedjes in een bos lag. Ik ben altijd al op zoek geweest naar manieren waarbij het publiek een wezenlijk onderdeel van de ervaring vormt, maar dit project was een eerste stap in het werken met een afwijkende en extreme tijdsduur.

Toen ik in 2012 de Erik Vos Prijs won maakte ik met dit geld een werkreis naar IJsland. En daar, lopend door het gebied van de Snaefelsjokull – een berg waarvan wordt gezegd dat zij omringd is door een magnetisch veld en hierdoor paranormale krachten bezit – voelde ik een enorme drang om vanuit dit soort plekken nieuw werk te gaan maken. Dit kwam voor mij niet onverwachts. Ik heb me altijd al aangetrokken gevoeld tot verhalen over plekken met mystieke krachten. Tot het oncontroleerbare en onverklaarbare. Als kind al had ik een te grote fantasie. Zo werd dat benoemd: een té grote fantasie. Mijn moeder werd er zelfs voor gewaarschuwd door anderen - dat ze mij in de gaten moest houden omdat ik de zaken niet goed uit elkaar wist te houden; fantasie en werkelijkheid. Sprookjes en andere duistere verhalen konden het beste bij me vandaan gehouden worden, omdat ik ze voor de waarheid aanzag.

En die neiging heb ik nog……… Net als toen ik kind was word ik nog altijd toegezogen naar dat wat in onze maatschappij wordt afgedaan als fantasie. Misschien uit angst? Omdat het een appèl doet op de duisternis in ons onderbewustzijn. Op het akelige gevoel dat je als volwassene nooit helemaal zeker weet of je wel controle hebt over de wereld om je heen. De plekken en verhalen die mij fascineren knagen aan ons zelfgecreëerde gevoel van veiligheid, en doen de façade van een overzichtelijke wereld opeens heel kwetsbaar lijken. En die kwetsbaarheid is juist mijn waarheid – waar vanuit ik de wereld om mij heen bekijk, en waar vanuit ik theater maak.

Ik hoop dat ik met mijn werk een context kan creëren waarbinnen het publiek die kwetsbaarheid ook toe kan staan. Waarschijnlijk vind ik het daarom zo belangrijk dat mijn werk altijd zo echt mogelijk voelt, en heb ik een voorliefde voor ervaringstheater – ik rek de grenzen op, ook in tijd, zodat je juist niet meer terug kan vallen op de volwassen bezwering: het is maar fantasie – het is maar theater. En dat oprekken van de grenzen is waar ik de komende jaren steeds een stap verder in wil gaan. In mijn nieuwe werk staat de locatie centraal. Ik wil de komende jaren – vanuit het meisje met de te grote fantasie – werelden gaan bouwen. Parallelle werelden. En de context hiervan dusdanig doorvoeren dat ik invoelbaar kan krijgen dat deze werelden autonoom opereren en het publiek naar zich toe hebben gezogen. De Zone wordt in deze lijn de eerste parallelle wereld die door het publiek bezocht kan worden en waarin de hoofdrol voor hen zelf en hun eigen onderbewustzijn is weg gelegd.

Niemand weet wat de zone is. Ik ook niet. Wie weet is het wel een geschenk aan de mensheid. Een plek om naar toe te gaan. Maar wat ik wel weet is dat wat er in de zone gebeurd, niet aan de zone zelf ligt maar aan degene die haar bezoekt. In die zin is de zone niet meer dan een weerspiegeling van ons eigen binnenste.’ (uit: STALKER, Tarkovsky)